Toét mắt là tại hướng đình và chuyện cướp có văn hóa

Sau một thời gian tạm thời lắng, câu chuyện “cướp có văn hóa” giờ đây quay về với version mới, được tăng cấp bởi các đối tượng tham gia trở nên “học thức”, “lựa chọn lọc” và nơi xảy ra vụ việc không còn là trên đường thị trấn mà là những nơi “sanh trọng, cự phách” hơn.

Lúc trước, một vị chỉ huy Hà Nội dùng cụm từ “cướp có văn hóa” nhằm chắc chắn một điều, rằng kế bên văn hóa ẩm thực, văn hóa dân dã, văn hóa đọc (sách), còn có cái gọi là “văn hóa cướp”?

Với cách sử dụng trong khoảng như của ông quan nọ thì vụ việc xảy ra tại trụ sở Bộ Kỹ thuật và Công nghiệp hôm 21/10/2016 nên nói thế nào?.

Một tờ báo điện tử thuở đầu giật tít: “Ào ào “cướp” tang chứng trước giờ tiêu hủy” sau đổi thành “Tiêu hủy hàng giả nhưng… mạnh ai nấy lấy”. [1]

Thực ra, cách thức nói “mạnh khách hàng nào nấy lấy” vốn là một kiểu nói đang trở nên cường thịnh hành nhằm “giảm nhẹ nhân tai” cũng giống như văn phong mà người có nghĩa vụ dùng để miêu tả hình ảnh nắm đấm vào má phóng viên là “vung tay chạm má” vậy.

Trước khi dùng các mỹ trong khoảng mang tính “công nghệ và công nghiệp” miêu tả hiện tượng cướp, có nhẽ sẽ không thừa ví như nhắc lại chút xíu về sự nhiều chủng loại các loại hình “cướp” mà truyền thông nhặt nhạnh:

Chen lấn, xô đẩy, cướp đồ lễ trên ban thờ trong đêm khai Ấn đến Trằn;

Cướp đồ lễ chúng sinh cầu may: 'Lên chùa tậu lợi danh';

Giành nhau vơ đồ cúng rằm bốn tuần bảy trong chùa Quán Sứ;

Màn tranh cướp lộc Vu Lan hoảng hồn của người Việt; 

Lái xe bị 'hôi của' cướp bia: 'Tôi van xin nhưng họ vẫn cố lấy thật rộng rãi';

Ở đâu có không lấy phí, ở đó có tranh cướp?...

Đặc điểm thông thường của 6 chả hạn về chuyện “cướp” nêu trên là nói về người dân bình thường, những người có thể nghèo, có thể không có điều kiện kinh tế eo hẹp nhưng nói tầm thường không cùng “đẳng cấp” với những người được mời nhập cuộc vụ tiêu hủy hàng gian tại hội trường Bộ Kỹ thuật và Công nghệ.

Phong cách của những người nhập cuộc “tiêu hủy” hàng gian (ảnh: Plo.vietnam).

Ông È Minh Dũng, Chánh Thanh tra Bộ Công nghệ và Kĩ nghệ nghĩ là: “Đó là do lần này chúng tôi chủ quan, tin tưởng đồng đội, chứ các lần trước đều có công an bảo kê tham gia cùng với hội đồng để tiêu hủy nên không xảy ra trạng thái gần giống”. [1]

Giá như ông Chánh Thanh tra xem bức ảnh đăng trong bài báo mà Plo.Việt Nam cắt trong khoảng clip, chịu khó quan sát kỹ một chút toàn thể khuôn hình thì có lẽ ông sẽ không phát biểu tương tự.

Nói theo tiếng nói của Tienphong.vn ngày 24/10/2016 thì: “Vụ “cướp” tang chứng ở Bộ Công nghệ và Công nghiệp không có thường dân”.

Thanh tra Bộ Khoa học và Công nghiệp chắc chắn đã cân nhắc thành phần mời đến tổ chức Bộ tham dự, chứng kiến thì chắc ngoài lực lượng phóng viên phải là khách có thân phận tử tế, còn không phải khách mời mà “tình cờ” xuất hiện đúng nơi, đúng lúc Bộ đang sẵn sàng tiêu hủy tang chứng thì thật khó có thể là khách vãng lai.

Bỗng nhiên nhớ nhì trẻ vị thành niên cướp bánh mì và chút đồ ăn trị giá khoảng 45.000 đồng bị Tòa án ở Thị trấn Biển Chí Minh xử tù, may mắn sau đó được miễn truy tìm cứu trách nhiệm hình sự.

Nếu như so sánh những trang bị các vị chẳng hề dân đen “mạnh khách hàng nào nấy lấy” thì chắc chắn có trị giá gấp đa dạng lần mấy ổ bánh mì.

Ví như so sánh tiếp về “nhân thân” của những nhân loại đó cam đoan họ được học hành cẩn thận hơn, địa vị của họ “cao thâm” hơn, ăn uống toàn vẹn hơn, trang phục “chuẩn hóa hơn”, mọi cái đều hơn và hơn rất nhiều nhị kẻ cướp bánh mì.

Liệu có phần nào trong những con người mặt mày sáng láng thế kia không hơn mấy kẻ cướp bánh mì?

Có nhẽ thứ độc nhất vô nhị họ không hơn là tư cách, là sự trinh nữ vốn luôn là “hàng hi hữu”, “hàng độc”, vốn bị “quy chụp” là đang dần mai một trong văn hóa công sở.

Khi người ta quen với tác phong “ăn không từ thứ gì” thì làm cho sao có thể buộc người ta không được “ăn” khi bày ra trước mặt tuy là “đồ dởm mà lại xịn”?

Những công chức, nhân viên nhập cuộc vào việc ấy trong con mắt dân thường cam kết phải thuộc đẳng cấp cao mà họ chỉ có thể đứng xa hâm mộ, thế nhưng trong khi nhân cách ấy chỉ đáng so sánh với mấy người đói mà cướp đồ ăn thì còn gì thảm hại hơn nữa?

Rồi thì họ sẽ phải kiểm điểm, “nghiêm khắc rút kinh nghiệm”, trả lại những gì đã lấy nhưng liệu họ có trả được nỗi mắc cỡ trước con mắt trần gian cũng như lấy lại thanh danh cơ quan mà họ đã đại diện?

Ví như chẳng may trong số đó có những người thuộc bộ phận thanh tra, rồi sau này họ sẽ “Thanh” cái gì khi có cơ hội xuống làm cho việc tại cơ sở vật chất?

Hàng giả, hàng nhái bị tiêu hủy ở Bộ Kỹ thuật và Công nghiệp (Ảnh: vietnamnet.vn).

Suy cho cùng, đây chẳng phải “sự cố” riêng của Bộ Khoa học và Công nghệ, tại Tổng cục Thủy sản - Bộ Nông Nghiệp, người ta không “cướp” mà là “cấp” một phương pháp công bình ngót nghìn giấy đạt yêu cầu thích hợp chuẩn cho các sản phẩm mà không cần thẩm định.

Tại một số tổ chức, người ta vung cả tiền thuế của dân vào những tòa tháp đắp chiếu và vẫn từ tốn “hạ cánh an toàn”, cùng lắm là “trang nghiêm rút trải nghiệm”, bị cảnh cáo như bắt buộc mới đây với ông Vũ Huy Hoàng…

Khi một Sở ở Hải Dương có 46 người thì 44 người là chỉ huy, khi công chức, khách mời tập đoàn bộ trước ống kính phóng viên ngang nhiên vơ hàng tiêu hủy làm của riêng thì đòi hỏi người đóng thuế phải tận lực đóng góp có phải là một yên cầu có lí?

Liệu có cần cứ liệu về một “bộ phận không bé nhỏ” khi hình ảnh và tư liệu đã tràn ngập mặt báo, liệu tập đoàn chống tham nhũng các đơn vị quản lý có cần phải nhận thêm mấy bạn dạng kiểm điểm để rồi tiếp tục rút trải nghiệm?

Ông Nguyễn Đình Hương, nguyên Phó Ban Doanh nghiệp Trung ương muốn nhắn nhủ điều gì khi nêu kiếm được xét về sự sụp đổ của Liên Xô: “phổ thông cán bộ cấp cao tham nhũng, đặc quyền đặc lợi, không đon đả đến đời sống người địa phương. Nhà hỏng trong khoảng bên trong thì chỉ cần gió nhẹ cũng đổ”. [1]

Có khó khăn lắm không khi phải chỉ chính danh những người đang hàng ngày, hàng giờ làm cho dân mất niềm tin vào sự chỉ đạo, tham gia thể chế giễu, tham gia công ty công quyền như ở sở Nông nghiệp Thanh Hóa, sở Công sức – Thương binh và Phố hội Hải Dương, sở Khoáng sản và Môi trường Hà Tĩnh, Thanh tra Bộ Khoa học và Kĩ nghệ…?

Với một căn nhà “gió nhẹ cũng đổ” thì thật không dễ dàng mua ra bí quyết để chằng buộc Đối Địch bão lớn.

Chủ toạ Hồ Chí Minh từng nói “chúng ta sẽ xây đắp lại nước nhà đàng hoàng hơn, to đẹp hơn”, tuân theo lời dạy của Người, việc đầu tiên là phải túa tháo dỡ những căn nhà cũ kỹ ọp ẹp để lấy mặt bằng, để tụ hội nguyên liệu, chẳng thể xây “đàng hoàng, to đẹp hơn” nếu như vẫn giữ nguyên những ngôi nhà đã xuống cấp trầm trọng.

Một khi Trịnh Xuân Thanh bị khai trừ, bị thăm dò thì những người nâng đỡ, tiếp tay cho Trịnh Xuân Thanh đời nào vô tội?

Bạn dạng thân Trịnh Xuân Thanh có tự ra quyết định nhân tố bản thân về Văn phòng Bộ, về khiến cho Phó Chủ tịch thức giấc Hậu Giang, nhập cuộc tỉnh giấc ủy và ứng cử vào Quốc hội được không?

Ví như không có một đường dây thông suốt trong khoảng tập đoàn công ty sang tới Bộ xuống tới địa phương, Trịnh Xuân Thanh không thể một tay che trời.

Có luồng quan điểm nghĩ rằng truy tố một chính mình Trịnh Xuân Thanh chưa làm cho người dân hoàn toàn bằng lòng, chưa cho thấy hết sự nghiêm minh của pháp luật và kỷ luật của Đảng.

Rất không dễ dàng để khiến cho trong sạch Đảng, lấy lại niềm tin của quần chúng. # nếu không kỷ luật nặng, không đưa ra khỏi Đảng những người đang bán rẻ lợi ích của Đảng, của dân tộc vì quyền lợi ích kỷ của mái nhà và phe nhóm của bản thân.

Dưới sự chỉ đạo kiên quyết của Bí thơ Thành ủy Hà Nội, Sở Liên lạc đô thị đã quyết định loại bỏ cán bộ Thanh tra tấn công người tại phi trường Nội Bài, vậy còn trường phù hợp “vung tay chạm má, đá chưa trúng người” thì sao?

Có gì khác nhau giữa nhì hành vi “vung tay chạm vào đầu” người khác mà đô thị Hà Nội lại đối xử “bên nặng, bên nhẹ” như thế?

Nếu Bộ Khoa học và Công nghiệp sa thải những người tham gia vụ việc khiến cho tổn hại uy tín tổ chức Bộ(nếu có) thì có khó tuyển nhân viên người thay thế không?

Có phải hành động của họ chưa cho thấy sự xuống cấp đạo đức công vụ nên không quan trọng phải đưa họ ra khỏi tổ chức như trường thích hợp vị thanh tra giao thông Thủ đô?

Bao bọc biện rằng vì chưa có kinh nghiệm nên để xảy ra sự cố, vị quan chức Bộ Công nghệ và Kĩ nghệ quên đi một vấn đề rằng “đây là cơ quan bậc nhất về chống chọi hàng vi phạm nhãn hiệu, đã phổ biến lần công ty tiêu hủy. Vị trí là hội sở cơ quan cấp Bộ”. [2]

Hay lỗi chủ quản là do “góc quay” của truyền thông, người ta ôm ấp đồ đi tiêu hủy ở phòng khác chứ không phải mang về nhà?

Nếu thế thì người đã tung clip mà không xin quan điểm có nên bị xử lý?

Bỗng nhớ một câu ca dao cũ kĩ:

“Toét mắt là tại hướng đình

Cả làng bị toét riêng bản thân em đâu”

Một khi “cả làng bị toét” thì người không bị “toét” mới là riêng biệt, mới cần phải yếu tố trị sao cho “cùng toét như nhau”, có phải thế mới là công bằng?

Tài liệu tìm hiểu:

[1] http://plo.vn/xa-hoi/tieu-huy-hang-gia-nhung-manh-ai-nay-lay-660371.html

[2] http://vietnamnet.vn/vn/kinh-doanh/thi-truong/tranh-lay-hang-tieu-huy-mon-hang-fake-de-bep-long-tu-trong-335917.html