"Không nên đầu tư dàn trải theo kiểu quả mít, rộng rãi mũi nhọn quá"

Những năm qua, hệ thống văn phiên bản quy phạm luật pháp về nguồn vốn, ngân sách, nợ công ngày càng được Quốc hội, Chính phủ niềm nở, xây đắp, hoàn thiện.

Tất nhiên, tình hình điều hành nguồn vốn ngân sách nhà nước về nợ công và các khoản nợ khác của ngân sách nhà nước vẫn là những vấn đề nhức nhói gây khó khăn cho đầu cơ tạo ra, áp lực lớn trong điều hành, quản lý ở các ngành, các đơn vị quản lý.

Công bố của Chính phủ cho thấy, phổ thông năm qua, nhận xét về kỷ luật, kỷ cương vốn đầu tư chưa nghiêm, chi vượt dự toán, chi chưa có dự toán còn lớn, phân bổ nguồn lực còn dàn trải, nợ công tăng lên chưa kể còn 80.000 tỷ đồng phát sinh trong công đoạn quản lý ngân sách nhà nước, chưa sắp xếp nguồn trả nợ.

Đáng để ý là 22.000 tỷ đồng nợ quỹ bảo hiểm xã hội phải trả cho người công tích. Gần 40.000 tỷ đồng ở các bộ, lĩnh vực, địa phương. Nợ đọng xây đắp căn bản chưa được sắp xếp để chuyển các năm tiếp theo trong chiến lược 2016-2020.

Các số tiền phải thanh toán của đơn vị nhà nước cho đến nay Chính phủ chưa nắm được, chưa biết, chưa có báo cáo rõ ràng với Quốc hội mà chỉ nêu hiện đang được các đơn vị thông báo gửi về Bộ Tài chính để tổng hợp thông báo cấp có thẩm quyền.

Đây là yếu tố cử tri và đại biểu Quốc hội rất sốt ruột, phải giãi tỏ thái độ tại sao công ty quản lý nhà nước về ngân sách tổ quốc lại không nắm được thực chất các số tiền phải thanh toán của các doanh nghiệp nhà nước. Phải chăng đây là lỗ hổng về pháp lý chúng ta cần phải nghiêm túc xử lý?

Đại biểu Quốc hội Trằn Thị Quốc Khánh. ảnh: Trọng điểm tin tức Quốc hội.

Vừa qua, Kiểm toán nhà nước đã dồn vào một chỗ thanh tra, kiểm toán các tổ chức kinh tế, tổng tổ chức kinh doanh nhà nước, các doanh nghiệp nhà nước, các ngành, nghề, ngành nghề sử dụng vốn, tài sản nhà nước, dễ nảy sinh tham nhũng, bị động.

Qua thanh tra đã phát hiện vi phạm trên 135.000 tỷ đồng, kiến nghị thu hồi trên 53.000 tỷ đồng, xử phạt hành chính hơn 13.000 tỷ đồng, thu hồi giải quyết hơn 3.471 tỷ đồng, qua kiểm toán kiến nghị xử lý nguồn vốn hơn 14.700 tỷ đồng.

Có thể nói bức ảnh quản lý ngân sách nhà nước dùng vốn và đầu tư công còn tất cả bất cập, hiệu quả sử dụng vốn đầu cơ công, nợ công và ngân sách nhà nước chưa cao, tỷ lệ nợ xấu khó thu hồi càng ngày càng ngày càng tăng.

Theo dõi đa dạng năm về vấn đề quản lý ngân sách vốn đầu tư và nợ công của Chính phủ, tôi nhận thấy đây là lần đầu tiên Chính phủ thông báo khá thẳng thắn những gian khổ về nhân tố quản lý chi thu ngân sách và nhân tố nợ công cũng như các số tiền phải thanh toán khác của nhà nước.

Áp lực này không chỉ dồn lên vai Chính phủ mà dồn xuống cả các địa phương, kể cả các thành phố lớn, Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, chưa kể cả các địa phương khác luôn phải có sự cung cấp của ngân sách Trung ương.

Để góp phần khắc phục tình trạng này, tôi buộc phải Quốc hội, Chính phủ thân mật dồn vào một chỗ giải quyết vài vấn đề sau đây:

Một, yêu cầu Chính phủ có thông báo cụ thể cụ thể rõ ràng về nợ công, nợ xấu với từng địa chỉ, số lượng và nghĩa vụ của công ty, đơn vị, tư nhân nào, nguồn gốc nào dẫn tới nợ xấu, nợ công của từng liên hệ đó.

Yếu tố này đông đảo khóa Quốc hội chúng tôi cũng đã có quan điểm mà lại chưa một lần nào có một con số cụ thể nợ xấu nằm ở đâu và thuộc về khách hàng nào để xử lý mà chúng ta Quốc hội cứ nói nợ xấu, nợ công mà không biết chi tiết thế nào.

Trên hạ tầng công bố cụ thể rõ ràng của Chính phủ, Quốc hội sẽ để ý cung cấp các giải pháp giải quyết nợ xấu, nợ công trong từng trường phù hợp chi tiết. Ví như quả thật nợ xấu, nợ công do hậu quả thiên tai bất khả kháng thì Quốc hội cũng xem xét chuẩn y xóa nợ, giãn nợ, san sớt gánh nặng với Chính phủ.

Trường thích hợp nợ xấu, nợ công do tham nhũng, tiêu hao của người điều hành các ngành thì yêu cầu các cơ quan thanh tra, kiểm tra tư pháp các ngành lưu ý bổn phận hành chính, hình sự, cương quyết tịch thu và thu hồi lại ngân sách của nả của nhà nước, lấy lại niềm tin cho quần chúng.

Thứ hai, trong điều kiện ngân sách hạn hẹp, Chính phủ cần phải tập trung rà soát, kiên quyết cắt bỏ các thủ tục hành chính, thi hành Chính phủ điện tử, công khai, sáng tỏ, tạo điều kiện tiện lợi cho các tổ chức và cư dân yên ổn tâm bỏ vốn sản xuất SP, góp phần tăng thu cho ngân sách nhà nước.

Khắc phục việc làm cho người công sức và đảm bảo an sinh thị trấn hội cũng góp phần san sẻ gánh nặng với nhà nước.

Thứ ba, sau kỳ họp này yêu cầu Chính phủ cần doanh nghiệp một cuộc họp bàn sâu rộng các bộ, ngành nghề, địa phương tậu giải pháp cương quyết không đầu cơ bố trí ngân sách nhà nước dàn trải như mọi khi nữa và phải có một bước đột nhiên phá mới mở màn từ năm 2017, trong đó phải dồn vào một chỗ vào những vấn đề sau:

Một, phải đảm bảo bố trí nguồn lực cho giáo dục, đào tạo, kỹ thuật, công nghiệp, bảo vệ không gian, bảo đảm quốc sách hàng đầu và tỷ trọng phần trăm đã được luật, nghị quyết của Quốc hội phê thông qua.

Nhị, phải tái cơ cấu nguồn lực công bây giờ và dồn vào một chỗ gắn với tái cơ cấu nền kinh tế và lần này chúng ta không có dàn trải các đơn vị quản lý, các ngành, tôi đề xuất chọn những khó khăn, những lĩnh vực, lĩnh vực mà vietnam có tiềm năng lợi thế.

Chẳng hạn một là kĩ nghệ thông tin, nhì là phát hành du lịch. Từ phát triển du lịch dồn vào một chỗ đầu cơ hạ tầng giao thông, dồn vào một chỗ tạo ra nền nông nghiệp cao, nông nghiệp kĩ nghệ cao và khác biệt là đầu cơ cho phát triển trồng rừng, xử lý ô nhiễm không gian làm sống lại phần đông các dòng sông.

Tôi tin rằng với một nguồn lực chúng ta hạn chế nhạo nhưng chúng ta lựa chọn lấy bước đi và những tiềm năng ưu điểm của nước nhà chúng ta không đầu cơ dàn trải theo kiểu quả mít rộng rãi mũi nhọn quá, tập trung một số mũi nhọn.

Tôi xin đề nghị trong năm 2017 trở ra chúng ta chỉ chọn lựa 4 hoặc 5 ngành nghề, còn đông đảo các ngành khác tôi buộc phải để lại sau.

Với trách nhiệm tôi xin thật sự suy nghĩ phần nhiều nhưng cũng mong Quốc hội, Chính phủ lần này phải lắng nghe ý kiến các đại biểu và tiếp thu thì quốc gia chúng ta  mới có thể thoát khỏi những bất cập trong tình hình hiện thời.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP.HCM) cho biết: "Đọc công bố về 5 dự án lớn do cơ quan, tổng công ty Nhà nước chấp hành đủng đỉnh tiến độ, kém hiệu quả và đã tiêu tốn hay thua lỗ hàng chục nghìn tỷ đồng. Như vậy, chúng ta thấy vấn đề gì? Rộng rãi sai trái, khuyết điểm được trình bày như yếu tố dĩ nhiên, nghe rất thân thuộc như: nhà thầu hạn chế nhạo năng lực, giá và thị trường tình tiết không thuận lợi, xa vùng nguyên liệu, chất lượng vật phẩm không định hình v.v... Tầm nã xét kỹ thì sẽ thấy đa dạng khuyết điểm chủ quan, trong khoảng khâu đệ trình đến phê thông qua và triển khai thi hành các dự án. Công trình thép Thái nguyên đội vốn từ 3843 tỷ lên 8104 tỷ. Thời gian xây dựng trong khoảng 30 04 tuần lên 9 năm, đến nay vẫn chưa xong. Nhà thầu MCC của China ký thích hợp đồng xây cất IPC giá trúng thầu C là 42,9 triệu đô la đòi tăng lên 134 triệu, không được ưng ý họ lại bỏ dự án là biến thành người bán trang bị thuần túy. Đến nay đã trả tiền 93% gói thầu vũ trang nhưng phần chưa cung cấp lại là phần điện và nhân tố khiển không người điều khiển. Thông báo của Chính phủ không chỉ ra khách hàng nào phải chịu bổn phận khi mà phổ biến dự án, 5 công trình trên có một vài dự án đang thất vọng và cử tri sẽ đặt câu hỏi Chính phủ chỉ thông báo 5 công trình thì hiện còn bao lăm công trình tương tự chưa được nêu ra. Ngân sách và đầu cơ công có vai trò là nguồn lực và động lực cho phát triển, nhưng ví như không quản lý tốt sẽ thành nguồn lợi cho các cán bộ, công chức, doanh nghiệp tham nhũng. Họ bớt xén, xâu xé sau đó dự án thành những cái xác chưa chôn, đắp chiếu. Như thế vẫn tiếp tục ngốn ngân sách vì phải trả nợ mượn, giải quyết việc khiến cho người lao động mà thậm chí là thuê người bảo kê cho những thiết bị mà đến nay nó thành phế truất liệu hoặc những mặt bằng đã thành đất bỏ hoang".

Đọc thêm: tin tức nhanh về biển đông