Chủ Nhật, 2 tháng 10, 2016

Hiểu thế nào cho đúng về các danh xưng, học hàm?

LTS: Nhân đọc bài viết hai bài viết "Rối loàn danh xưng trong tiệm tạm hóa" và "Danh xưng, chứng chỉ, bằng cấp trong hệ thống giáo dục nước ta" đăng trên báo Điện tử Giáo dục Việt Nam, giáo viên Nguyễn Phát Tài (giảng sư trường Cao đẳng Phát thanh - Truyền hình II) có những góp ý với hy vọng đóng góp thêm bí quyết nhìn vì sự phát hành giáo dục giang sơn.

Rộng tuyến phố dư luận và tôn trọng tranh luận đa chiều, Tòa soạn trân trọng gửi tới bạn đọc ý kiến riêng này của tác giả!

Bằng cấp, chứng chỉ là cơ sở vật chất pháp lý để xác thực chủ nhân của nó có một trình độ và năng lực thích hợp với một tiêu chuẩn nhất định.

Ở đây có nhị yếu tố cần được phân định rẽ ròi văn bằng (degree) và chứng chỉ (certificate):

Văn bằng là căn cứ xác định năng lực của chủ sở hữu ở một trình độ nào đó: bằng Tấn sĩ, bằng Thạc sĩ, bằng Đại học, bằng Cao đẳng, bằng Trung học Nhiều năm kinh nghiệm, bằng Trung học Đa dạng...

Chứng chỉ là căn cứ xác định năng lực của chủ nhân đủ kĩ năng làm một công tác chi tiết:

Chứng chỉ Sư phạm - xác nhận cho người có bằng Đại học một lĩnh vực ngoài Sư phạm đủ kĩ năng dạy học; chứng chỉ hành nghề kế toán trưởng - xác thực cho người có bằng Đại học, Cao đẳng ngành kế toán đủ kĩ năng khiến cho công việc của một kế toán trưởng...

Danh xưng, chứng chỉ bằng cấp trong hệ thống giáo dục nước ta (Ảnh minh họa trên nld.com.vn).

Danh hiệu đạt được trong văn bằng, tùy tham gia trình độ và ngành học mà người học được kiếm được danh hiệu tương ứng, danh hiệu này chính là học vị của người học và theo đó chúng ta có một vài danh hiệu sau:

Người tốt nghiệp Đại học sẽ có danh hiệu tùy tham gia ngành được đào tạo.

Những người tốt nghiệp Đại học những ngành nghề Công nghệ Tự nhiên, Công nghệ Phường hội, nghệ thuật, kinh tế... sẽ công nhận danh hiệu cử nhân. 

Những người ra trường Đại học những ngành thuộc khối khoa học sẽ được công nhận danh hiệu kỹ sư. 

Những người ra trường Đại học các đơn vị quản lý về kiến trúc sẽ được thừa nhận danh hiệu kiến trúc sư.

Những danh hiệu này chỉ dựa vào vào lĩnh vực được huấn luyện chứ không dựa vào tham gia trường đào tạo và cũng không dựa vào tham gia công việc họ sẽ khiến cho.

Người nào học và chấm dứt chương trình huấn luyện Thạc sĩ sẽ được cấp bằng và danh hiệu Thạc sĩ, nói đúng hơn danh hiệu Thạc sĩ là học vị của người có trình độ Thạc sĩ.

Tương tự tương tự, người nào học và chấm dứt chương trình tập huấn Tấn sĩ sẽ được cấp bằng và danh hiệu Tấn sĩ.

Tác giả bài viết "Rối loàn danh xưng trong ở dọc đường" đã sơ sót khi cho rằng "... ai muốn khiến cho phân tích sinh để đạt học vị Tiến sĩ thì đề xuất phải có bằng Thạc sĩ".

Theo Vấn đề 8, quy chế nhạo tập huấn tiến sĩ Ban hành đương nhiên Thông tư số 10/2009/TT-BGDĐT ngày 07/5/2009 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Tập huấn thì người dự tham gia trình độ Tiến sĩ cần có trình độ Đại học trở lên và cần đáp ứng thêm một số đòi hỏi về phân tích công nghệ.

Người học Thạc sĩ là người cập nhật kiến thức theo hướng chuyên sâu có thể được sản xuất từ khóa luận ra trường Đại học đã khiến cho trước đó.

Tức thị người học Thạc sĩ là người khởi đầu có tri thức sâu về một chuyên lĩnh vực hẹp nào đó chứ chẳng hề là "có tri thức rộng do đi học mà có" như tác giả bài báo viết.

Trong khi, học Thạc sĩ chính là học cách tự học, tự nghiên cứu theo hướng sâu về chuyên môn chứ không đơn giản là "cập nhật kiến thức mới hơn so với lúc ra trường Đại học". Vì sau khi tốt nghiệp Thạc sĩ không bạn nào lại đi học tiếp Thạc sĩ để cập nhật mà anh phải tự học, tự cập nhật.

Thạc sĩ chính là bước đệm tốt để người học có xác định phương hướng tốt hơn cho một đề tài trong luận án khi làm cho phân tích sinh. Tất nhiên bước đệm này có thể sẽ không quan trọng giả dụ người thực hiện luận án sắm ra một hướng phân tích mới.

Tôi đồng ý với tác giả bài báo "Danh xưng, chứng chỉ, bằng cấp trong chuỗi hệ thống giáo dục nước ta" rằng Thạc sĩ và Tấn sĩ không có tính liên thông.

Về học hàm Giáo sư và Phó Giáo sư, tác giả đã quá khắc khe và nhầm nghĩa khi nghĩ là "Phó" là cấp dưới, là "người giúp việc" cho cấp trưởng; từ đó lưỡng lự rằng trong một bộ môn chuyên môn không có Giáo sư thì Phó Giáo sư giúp việc cho khách hàng nào? Nhưng rõ ràng Giáo sư chưa phải là cấp trên của Phó Giáo sư thành ra băn khoăn này không đúng.

Xét về tính lịch sử từ "Phó" được sử dụng trong Phó Giáo sư mở đầu hình thành trong các kỳ thi dưới thời nhà Nguyễn (từ thời vua Minh Mạng).

Theo đó, những người không đậu Tấn sĩ trong kỳ thi Hội thì được ghi nhận là đậu "phó bảng" để phân biệt với người đậu "chính bảng". Từ đây, ta có thể nắm bắt "Phó" có nghĩa là thấp hơn, chưa bằng (kém hơn). 

Theo từ điển Tiếng Việt của Hoàng Phê, ấn bản 2016 (trang 988) định nghĩa: "Phó giáo sư (giáo sư cấp I) là học hàm của người tìm hiểu kỹ thuật, giảng dạy ở bậc đại học, dưới giáo sư". 

Như vậy Phó Giáo sư và Giáo sư là hai học hàm ở hai mức độ khác nhau, chủ quyền lập nhau.

Trong hệ thống giáo dục Việt Nam bây giờ Bộ Giáo dục và Đào tạo không cấp các danh hiệu Tấn sĩ chuyên ngành nghề hay Tấn sĩ liên ngành.

Quy nhạo báng huấn luyện trình độ tấn sĩ của Bộ Giáo dục và Huấn luyện chỉ qui định cấp bằng Tấn sĩ. Đương nhiên trong thực tiễn chúng ta hay chạm mặt cụm trong khoảng như Tiến sĩ khoa học.

Sở dĩ tương tự là do "vướng mắc của lịch sử", trước đó chúng ta có học vị Phó Tấn sĩ và Tấn sĩ tương tự như Liên Xô và các nước Đông Âu.

Khi đất nước hội nhập thì để hợp nhất học vị với các nước Tây Âu và Hoa kỳ, chúng ta chuyển học vị Phó Tấn sĩ (trước kia) thành Tấn sĩ và Tấn sĩ (trước kia) thành Tiến sĩ khoa học.

Cần xem xét rằng từ "Phó" trong Phó Tấn sĩ được giải nghĩa tương tự như Phó Giáo sư và Giáo sư.


Xem tại: tin tức nhanh đà nẵng

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét